Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre yüksekte çalışma kavramı “seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma” şeklinde tanımlanmıştır.
Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği’ne göre, yüksekte çalışanlara, oluşabilecek riskler ve bunlardan kaçınma yolları ile güvenli çalışma yöntemleri konularında uygulamalı eğitim verilmesi zorunludur.
Proteknik Yüksekte Çalışma Eğitim Merkezi olarak; İSTANBUL başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında, IRATA Level 3 belgesine sahip İş Güvenliği Uzmanlarımızdan oluşan yetkili kadromuz ile Yüksekte Çalışma Eğitimleri vermekteyiz.
Not: Bütün eğitim sertifikalarımız E-devlet onaylıdır.
Kimler Katılabilir:
Yüksekte çalışma eğitimine;
- İş yeri hekimi tarafından uygunluk verilen, iletişim sektöründe görevli personeller (işe giriş Periyodik Muayene Formu Ek2) katılabilir,
- Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma tehlikesi olan yerlerde çalışanlar katılabilir.
Not: Eğitime katılacak kişilerin, yüksekte çalışma konusunda herhangi bir fiziksel engelinin bulunmaması ve psikolojik yapısının sağlam olması gerekmektedir. (Yükseklik korkusu, vertigo, sarılık, şeker hastalığı gibi hastalıkların bulunmaması)
Sertifikasyon:
Yüksekte Güvenli Çalışma sertifikası almaya hak kazanan kişilere, yasal mevzuata uygun olarak;
- E-devlet onaylı sertifika verilmektedir.
- Irata Level 3 eğitmen onaylı özel sertifika verilmektedir.
Kadromuz:
Eğitimlerimiz, yüksekte çalışma alanında en az 10 yıl deneyimli, Irata Level 3 Belgesine sahip iş güvenliği uzmanlarımız tarafından verilmektedir.
Yasal Dayanak:
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu / 30. Madde,
- 25786 sayılı Yapı İşlerinde iş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmeliği,
- Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği’nin 5. Maddesi,
- 28695 sayılı kişisel koruyucu donanımların (KKD) işyerlerinde kullanılması hakkında yönetmelik,
- 28628 sayılı İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği.
Eğitimin Amacı:
Yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapmak, yüksekte çalışma araç ve gereçlerini kullanma becerisi kazandırmak.
Eğitim İçeriği:
Teorik
- Yüksekte güvenli çalışma konularına giriş
- Nereler yüksekte çalışma ortamlarıdır?
- Düşme faktörü ve düşme dinamiği
- Toplu ve kişisel koruma yöntemleri
- Yüksekte çalışmanın risklerinden kaçınma
- Kişisel koruyucu ekipmanlar
- İletişim Teknolojileri sektörüne özel tehlikeli ve güvensiz durumları tanıyabilme
- Çalışma izin sistemi
- Yüksekte güvenli çalışma teknikleri farklılıkları ve organizasyonu
- Merdivenlerde güvenli çalışma
- İskelelerde güvenli çalışma
- Lanyard yardımı ile tırmanma ve inme tekniği
- Sabit yaşam hatlarını kullanma
- Geçici yaşam hatları
- Çatılar ve çatılarda güvenli çalışma
- Sepetli yükselticilerdeki çalışma
- Genel olarak sınırlandırma sistemleri
- Askı travması ve kazazede yönetimi konularında bilinçlendirme
- Katılımcılardan gelen sorulara göre ilaveler
Uygulama
- Temel düğüm teknikleri uygulamaları
- Ankraj uygulamaları
- Kişisel koruyucu donanımların kontrolü ve kuşanılması uygulamaları
- Emniyet kemerinde doğru bağlantı noktalarının uygulamalı olarak tespiti
- Yüksekte güvenli çalışmada yanımızda var olan tüm malzemelerin düşüşe karşı nasıl sabitleneceği konusunda uygulamalar
- Merdivenlerde güvenli çalışma uygulamaları
- İskelelerde güvenli çalışma uygulamaları
- Telekominikasyon kulelerinde çalışmalardan örnek uygulamalar
- Makara sistemlerini kullanma
- Lanyard yardımı ile tırmanma, inme ve yanal geçiş uygulamaları
- Çalışılacak yere ulaşıldıktan sonra uygun konumlanma teknikleri uygulamaları
- Sabit yaşam hatlarını kullanma
- Geçici yaşam hatları kurma ve kullanma uygulamaları
- Çatılar ve çatılarda güvenli çalışma
- Eğitim verilen yere ve katılımcıların çalışma ortamlarına göre olan çeşitli uygulamalar
- Askı travması ve kazazede yönetimi konularında bilinçlendirme
- Katılımcılardan gelen sorulara ve taleplere göre ilave uygulamalar
Belgelendirme Süreci:
- Eğitim sonunda yapılacak olan sınavlarda 70 puan ve üzerinde alan katılımcılara E-Devlet onaylı sertifika düzenlenmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Ülkemiz mevzuatında, Yapı işlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre;
Yüksekte Çalışma, “Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma” şeklinde tanımlanmaktadır.
Mevzuatımızda belirtilen tanımın konuyu geniş yelpazede değerlendirdiği ve bir faaliyetin yüksekte çalışma olarak dikkate alınabilmesi için iki hususun aynı anda bir araya gelmesi gerektiği görülmektedir. Bu hususlar seviye farkı ve yaralanma ihtimalidir.
Mevzuatımız 50 cm yükseklikte bir platform ya da basamak üzerine çıkılarak yapılan kısa süreli bir tadilat işini de; yerden 3 metre yükseklikte bir iskele üzerinde yapılan bakım, onarım işini de yüksekte çalışma olarak kabul etmektedir.
Özetle Yüksekte Çalışma Eğitimini, ilgili yönetmelikte belirtildiği üzere; zeminle arasında seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma riskinin oluşabileceği her alanda çalışanların alma zorunluluğu vardır.
Yüksekte çalışma konusunda herhangi bir fiziksel ve psikolojik engeli olmayan bütün çalışanlar bu eğitimi alabilir. Yüksekte çalışacak herkese, İşyeri hekimi tarafından veya yetkili bir sağlık kurulu tarafından "Yüksekte Çalışabilir" raporu verilmelidir.
Sağlık taramasında, Yüksekte Çalışma yapacak kişilerde aşağıdaki hastalıklar sorgulanmalıdır;
Yükseklik korkusu, Diyabet, Epilepsi, Tansiyon, Sara, Göz kararması, Denge bozukluğu, Vertigo, Astım, Kalp rahatsızlıkları, Fonksiyonunu yitirmiş uzuv, Alkol veya uyuşturucu bağımlılığı, Psikolojik sorunlar, Daha önce baş ve boynu etkileyen tipte kaza geçirmemiş olması.
Yüksekte Çalışma Eğitimi almak isteyen kişiler;
-Temel Yüksekte Çalışma Eğitimi için 1 gün / 8 saat,
-İleri Seviye Yüksekte Çalışma Eğitimi için 2 gün / 16 saat,
-Yüksekte Çalışma Eğiticinin Eğitimi için 5 gün / 45 saat, süren bir eğitime tabi tutulur.
Yüksekte Çalışma Eğitimini başarıyla bitirenler "Yüksekte Güvenli Çalışma" sertifikası almaya hak kazanır.
Yüksekte Çalışma Sertifikası, kişi veya işletmenin taleplerine göre;
-Üniversite tarafından verilen E-Devlet onaylı Sertifika,
-Irata Level-3 belgeli iş güvenliği uzmanı tarafından hazırlanan, Yüksekte Çalışma Eğitimine katıldığına dair Katılım Sertifikası,
olmak üzere iki türlü düzenlenebilir.
Ülke Mevzuatımızda; "Yüksekte Çalışma Eğitimleri alanında yetkin kişiler tarafından verilir" hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla ülkemizde bu iki sertifika da geçerlidir.
Ancak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı iş müfettişlerinin ve iş güvenliği uzmanı bilirkişilerin yaptığı yorumlar çerçevesinde, bu sertifikaların elektronik takip sisteminde olması gerektiği yönündedir.
Artık günümüzde de güvenilirliği ve takip edilebilirliğinden dolayı, işe girişlerde İş Güvenliği Uzmanları ve işverenler tarafından E-devlet onaylı sertifika tercih edilmektedir.
E devlet onaylı sertifikayı vermeye yetkili kuruluşlar;
- Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı Hayat Boyu Öğrenme Merkezleri (eski adıyla Halk Eğitim Merkezleri)
- Üniversitelere bağlı Sürekli Eğitim Merkezleridir.
Yüksekte çalışma kavramının oldukça geniş olduğu ve yüksekte birçok çalışan olduğu göz önüne alındığında bu alanda sektörel eğitimler hazırlamak en doğrusu olacaktır.
Yüksekte yapılan çalışmalarda bazı faktörler oldukça önemlidir. Çalışma yapılacak olan alanın yüksekliği, yüksekte çalışma yapmak için kullanılan iş ekipmanları, kullanılan zeminin eğimi, çalışılan zeminin yapısı; kayganlık, sağlamlık açısından, çalışmanın süresi, kullanılan kişisel koruyucu donanımlar, çalışılan ortam şartları gibi faktörler aynı zamanda çalışma koşullarını belirlemektedir.
Bu faktörler göz önüne alındığında, her işletmenin tehlikeleri ve riskleri farklıdır.
Örnek verecek olursak; Havacılık Sektöründe kullanılan iş ekipmanlarıyla (High-loder) bir elektrik firmasında kullanılan iş ekipmanı (Man-lift) farklıdır. Yüksekte çalışmak için kullanılan bu iş ekipmanlarıyla ilgili alınması gereken önlemler de farklılıklar içerir.
Yüksekte çalışan kişiler, doğru eğitimleri almadıkları takdirde, sağlık ve güvenlikleri tehdit altında olur. Dolayısıyla yüksekte çalışma eğitiminin içeriğini, sektöre özel oluşturmak gerekir.
Yüksekte çalışma eğitimi ücreti, istenen eğitim seviyelere göre farklılık göstermektedir. Bunun yanı sıra eğitim ücreti hesaplanırken; eğitim gün sayısı, eğitime katılacak kişi sayısı ve eğitimin yapılacağı lokasyon (yapılacağı il) da dikkate alınarak size bir teklif sunulur.
Eğitim ücreti ve eğitim dönemlerine ilişkin net bilgi için kurumumuzla iletişime geçebilirsiniz.
Eğitim ücreti peşinatının, eğitim öncesi yatırılmış olması gerekmektedir.
Yüksekte Çalışma Eğitimine minimum 12 kişi katılabilir.
İş sağlığı ve güvenliği (İSG) ile ilgili hususlar, 20/6/2012 tarihli İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Kanunun 30 uncu maddesine dayanılarak yayımlanan ilgili yönetmeliklerde belirtilen hükümler ile düzenlenmiştir.
İSG mevzuatında yüksekte çalışma ile ilgili hükümler genel olarak aşağıda belirtilen iki yönetmelik çerçevesinde toplanmıştır:
-Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği,
-İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği.
05/10/2013 tarihli ve 28786 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği yüksekte çalışma ile ilgili hükümlerin en kapsamlı olduğu düzenlemedir. Bu Yönetmelik içerisinde:
-Yüksekte çalışmanın tanımı,
-Yüksekte yapılan çalışmalarda uyulacak hususlar,
-İlgili standartlara atıflar ile alınacak teknik önlemlerin detayları, İskele sistemleri ile ilgili hükümler
yer almaktadır.
25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenli Şartları Yönetmeliği’nde ise aşağıdaki hususlara dair hükümler düzenlenmiştir:
Yüksekte yapılan geçici işlerde, iş ekipmanının kullanımı ile ilgili genel hususlar,
El merdivenlerinin kullanımı ile ilgili özel hükümler,
İskelelerin kullanımı ile ilgili özel hükümler,
Halat kullanarak yapılan çalışmalarla ilgili özel hükümler.
Kaynak: T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı; ‘Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İSG Uygulama Rehberi’
İşverenler, çalışanlar ve diğer yetkili kişilerin görev, yetki ve sorumlulukları; İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu Kanunun kapsamında yayımlanan ilgili yönetmeliklerde belirtilmektedir.
- İşverenler; işyerlerine ve çalışma alanlarına güvenli erişim ile güvenli giriş-çıkış yerleri sağlanmasından, toplu koruyucu önlemler ile kişisel koruyucu donanımların ve sistemlerin temin edilmesinden ve uygulamaların kontrolünden sorumludurlar.
- Çalışanlar; kendilerinin ve diğer çalışanların iş sağlığı ve güvenliği şartlarını tehlikeye atmamaya azami derecede dikkat etmekle, işyeri genel prosedürlerine, güvenli çalışma yöntemlerine ve iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması amacıyla kendilerine verilen diğer bütün talimatlara uymakla ve kişisel koruyucu donanımlarını kullanmak, temizliğini ve korumasını sağlamakla yükümlüdürler.
